Cukrzyca jest jedną z chorób cywilizacyjnych i staje się coraz bardziej powszechną dolegliwością w krajach rozwiniętych. Jest to w dużej mierze związane ze stresem, brakiem odpowiedniej dawki ruchu i niewłaściwą dietą, które często dotyczą już dzieci. Cukrzyca nie tylko wynika z zaniedbań dietetycznych, ale również, kiedy już zostanie u nas zdiagnozowana, musimy przestrzegać konkretnych zaleceń dietetycznych, aby zminimalizować jej negatywny wpływ na organizm.

Czym jest cukrzyca?

Cukrzycą nazywamy wszystkie z grupy chorób metabolicznych charakteryzujących się podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Mają one różne podłoże, ale bezpośrednim czynnikiem powodującym hiperglikemię jest defekt działania lub produkcji insuliny. Przewlekle podwyższony poziom cukru we krwi prowadzi do zaburzenia czynności i uszkodzenia różnych narządów, przede wszystkim nerek, oczu, naczyń krwionośnych, serca i nerwów. Długofalowe powikłania cukrzycy obejmują kwasicę ketonową, udary i inne stany zagrażające życiu.

Osoby chorujące na cukrzyce muszą monitorować poziom cukru we krwi i regulować gospodarkę węglowodanową za pomocą insuliny lub leków doustnych. Najczęściej cukrzyca wiąże się z innymi zaburzeniami, takimi jak otyłość i nadciśnienie tętnicze, dlatego warto zadbać o ogólny stan organizmu poprzez zwiększenie aktywności fizycznej, normalizację masy ciała oraz odpowiednią dietę.

Właściwa dieta w cukrzycy

Dieta dla osób chorych na cukrzycę musi być prawidłowo zbilansowana i pozbawiona nadmiaru nie tylko cukrów, ale również tłuszczy nasyconych, które również obciążają układ krwionośny i mogą przyśpieszyć wystąpienie zmian miażdżycowych. Istotne jest również to, że na cukrzyce często cierpią osoby z nadwagą i otyłe, które przyjmują dziennie ilość kalorii znacznie przewyższających ich zapotrzebowanie. W takim wypadku oprócz zbilansowania ilości składników pokarmowych i utrzymywania stałego poziomu glukozy we krwi, należy również ograniczyć ilość przyjmowanych kalorii. Osoby, którym podaje się insulinę, powinny spożywać pięć niewielkich posiłków dziennie, a osobom leczącym się lekami doustnymi lub samą zmianą trybu życia zaleca się 4 – 3 posiłki dziennie.

Przede wszystkim należy zadbać o to, by z diety cukrzyka wyeliminować wszystkie fast foody, produkty wysokoprzetworzone, słodzone napoje i masowo produkowane wyroby cukiernicze. Wszystkie te rzeczy powodują nagłe, trudne do opanowanie podniesienie się poziomu cukru we krwi. Wskazane jest również usunięcie z codziennych posiłków tłuszczy nasyconych, czyli głównie tych pochodzenia zwierzęcego, jak masło, smalec i tłuste mięsa. Najlepiej w ogóle zrezygnować z mięsa, ewentualnie zachowując ryby i kurczaka, których też lepiej nie podawać smażonych.

Choć węglowodany są źródłem cukrów, to również w diecie osób chorych na cukrzycę pozostają one głównym paliwem dla organizmu i powinny stanowić około 55% jednorazowego posiłku. Zapewnią nam to produkty zbożowe, na przykład makaron i pełnoziarnisty chleb, czy ziemniaki. Oprócz węglowodanów w posiłku powinny znaleźć się białka, na przykład te pochodzące z jajek, tofu, soczewicy czy innych bogatych w aminokwasy roślin strączkowych, oraz tłuszcze, również pochodzenia roślinnego – olej rzepakowy, olej kokosowy czy oliwa z oliwek. Bardzo ważne jest, by u osób cierpiących na cukrzyce na stałe zagościły w codziennej diecie świeże owoce i warzywa, które dostarczają łatwo przyswajalnych witamin, minerałów i innych składników odżywczych koniecznych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.